Dziś kolejny post dotyczący kawy. Rozwialiśmy już niektóre mity dotyczące jej spożywania, teraz czas na fakty. Początkowo uważano, że ten czarny napój oddziałuje tylko i wyłącznie negatywnie na zdrowie (m.in. poprzez przyspieszanie akcji serca czy wzrost ciśnienia tętniczego). Na ten moment istnieje coraz więcej badań naukowych potwierdzających pozytywny wpływ kawy, kofeiny i innych substancji w niej zawartych na poprawę różnych parametrów zdrowia. W tym wpisie omówię niektóre z nich, choć jest ich dużo więcej.
FAKT 1 Regularne spożycie kawy zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia i cukrzycy typu II
Od zawsze podejrzewano, że kawa ma wpływ na choroby układu sercowo-naczyniowego. Związek ten jest jednak inny niż kiedyś podejrzewano. Okazało się, że kawa nie przyczynia się do nadciśnienia, ale ma wręcz działanie kardioprotekcyjne, czyli chroni nasze serce i zmniejsza ryzyko choroby wieńcowej, zawału i udaru. Działanie to zawdzięcza nie tylko obecnej w kawie kofeinie, ale przede wszystkim dzięki przeciwutleniaczom, w tym dzięki kwasowi chlorogenowemu, który osłabia stres oksydacyjny co zmniejsza ciśnienie krwi i usprawnia funkcjonowanie nabłonka. Ważnym do zapamiętania jest fakt, że działanie to dotyczy spożywania około 3-5 filiżanek kawy dziennie. Co ciekawe spożycie powyżej 6 filiżanek nie wywierało ani pozytywnego ani negatywnego wpływu na choroby układu krążenia (ale może przyczyniać się do problemów z zaśnięciem, co może mieć związek z późniejszymi problemami zdrowotnymi 
)
Dodatkowo kawa i zawarta w niej kofeina zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 i poprawia metabolizm glukozy. Udowodniono, że każda dodatkowa filiżanka kawy w ciągu dnia zmniejszała względne ryzyko cukrzycy o ok 7%! Spożywanie natomiast minimum jednej filiżanki kawy dziennie zmniejsza ryzyko cukrzycy o około 11 % w porównaniu z osobami, które w ogóle jej nie spożywają.
FAKT 2 Kawa poprawia pamięć i koncentrację
Jeśli chodzi o wpływ kawy na pamięć i koncentrację, to efekt ten jest szczególnie zauważalny u osób, które spożywają ją regularnie i z umiarem. Racjonalne dawkowanie kofeiny bowiem nie zaburza snu, ani innych procesów które także mają znaczący wpływ na procesy zapamiętywania. Ochronne działanie kawy związane jest z usprawnieniem pamięci długoterminowej, a obecne w kawie antyoksydanty i substancje przeciwzapalne działają neuroprotekcyjnie, usprawniając pamięć krótkoterminową.
Badania dotyczące wpływu kofeiny na pamięć pokazują również, że może ona wspomagać funkcje kognitywne osób, które cierpią na różne dolegliwości związane z zapamiętywaniem i przywoływaniem wspomnień.
Spożywanie kawy może pomóc nam nie tylko w zapamiętywaniu różnych informacji, ale także odwlec w czasie proces zapadnięcia na chorobę Alzheimera, szczególnie u osób które wykazują jej wczesne objawy.
FAKT 3 Kawa poprawia wrażliwość na insulinę
U osób, które mają problemy z gospodarką cukrową w tym z poziomem insuliny kawa może okazać się całkiem pomocna. Udowodniono, że dzięki zawartemu w niej kwasowi chlorogenowemu, który jest silnym przeciwutleniaczem może zwiększać insulinowrażliwość komórek, zmniejszać stan zapalny organizmu, który często towarzyszy temu zaburzeniu oraz zmniejszać jelitowe wchłanianie glukozy poprzez hamowanie trasporterów glukozy.
Czy jednak każda kawa wykazuje takie działanie? Tak, jeśli jest to kawa czarna (zarówno z kofeiną jak i bezkofeinowa). Jeśli natomiast zmagamy się z zaburzoną gospodarką cukrową kawa z mlekiem nie będzie już działać na nas tak pozytywnie. Jest to zauważalne głównie u osób z insulinoopornością, które spożywają kawę z mlekiem/śmietanką/innymi dodatkami okołoposilkowo (czyli nie do posiłków,czego też się nie zaleca, a w przerwie między nimi). Kawa z mlekiem może w tym wypadku powodować senność poprzez zwiększanie poziomu glukozy we krwi, a co za tym idzie w następstwie czego następuje wyrzut insuliny.
Warto więc zwrócić uwagę, że ten fakt dotyczy kawy czarnej, bez dodatków. 
FAKT 4 Kawa może zmniejszać szansę na wystąpienie otyłości
Fakt ten dotyczy głównie osób, które posiadają genetyczne predyspozycje do rozwoju nadmiernej masy ciała. Potwierdziły to badania naukowe w których analizowano związek pomiędzy zwyczajowym spożyciem kawy, a wielkością wskaźnika BMI (który jest najczęstszym wskaźnikiem którym określa się nadwagę lub otyłość). Zaobserwowano, że większe spożycie kawy może złagodzić genetyczne uwarunkowania związane z wystąpieniem otyłości. Działanie to kawa zawdzięcza znowu substancjom biologicznie czynnym w tym kwasowi chlorogenowemu, który może zmniejszać zawartość tkanki tłuszczowej poprzez nasilenie procesów jej rozkładu. Kofeina natomiast może ograniczać wchłanianie kwasów tłuszczowych w jelitach.
W tym miejscu pragnę zaznaczyć, że kawa nie jest cudownym remedium na pozbycie się nadmiernych kilogramów. Główną rolę w tej kwestii odgrywa natomiast dobrze zbilansowana dieta, aktywność fizyczna, uregulowane sprawy zdrowotne (hormony itd.), sen oraz wypoczynek. Może ona być jednak ciekawym i skutecznym dodatkiem, gdy wszystkie powyższe składowe stylu życia są zadbane.
FAKT 5 Kawa może poprawiać stan mikrobioty jelitowej
Coraz większym zainteresowaniem w obszarze badań w dziedzinie żywienia cieszy się badanie mikroflory jelitowej, jej wpływu na zdrowie oraz produktów i elementów diety które mogą mieć wpływ na nią samą. Badania dotyczące wpływu kawy na mikroflorę jelit pokazują, że dzięki jej spożyciu w naszych jelitach może rosnąć populacja bakterii z rodzaju Bifidobacterium spp. Dobrych dla naszego zdrowia. Pozytywny wpływ może mieć także na zwiększenie bioróżnorodności mikroflory jelitowej oraz wyższą względną liczebność bakterii wywierających korzystny wpływ na organizm takich jak:
Faecalibacterium odpowiedzialne za hamowanie stanu zapalnego w przewodzie pokarmowymi i redukowanie zbyt dużej przepuszczalności jelita
Roseburia odpowiedzialne za spadek wagi
oraz niższym poziomem potencjalnie szkodliwych bakterii Erysipelatoclostridium.
Mimo obiecujących wyników badań w tym temacie, potrzebne są niestety kolejne i bardziej konkretne (na większej grupie badanych), aby określić wpływ kawy na przewód pokarmowy w tym mikrobiotę jelitową. Warto jednak wiedzieć, że również na ten obszar naszego zdrowia może mieć ona pozytywny wpływ.
FAKT 6 Kawa poprawia nastrój
Po pierwsze – zmniejszając uczucie zmęczenia dodaje chęci oraz sił do działania. Dzieje się to dzięki temu, że kofeina „podszywa się” pod adenozynę i blokuje w mózgu receptory odpowiedzialne za sygnał – „zmęczenie”. Dzięki temu czujemy się rześcy i doładowani energią. Nie warto jednak nadużywać kawy pod tym względem, ponieważ gdy organizm chce nam pokazać że potrzebujemy odpocząć, a my to wiecznie odwlekamy w czasie popijając jedną kawę po drugiej, nie dbając przy tym o sen i wypoczynek, możemy doprowadzić się do różnego rodzaju chorób i chronicznego przemęczenia.
Po drugie –Sam zapach kawy ma działanie terapeutyczne i działa na nas odprężająco. Podczas jej picia wzrasta poziom serotoniny i dopaminy czyli substancji odpowiedzialnych za dobre samopoczucie.
Podsumowując – kawosze nie muszą się więcej obawiać krytyki związanej z piciem kawy w kontekście ich zdrowia, mając w zanadrzu podane wyżej argumenty. Pragnę jednak ponownie podkreślić, że kawa to nie jest żaden magiczny środek na wyleczenie się z chorób, zapobieganie otyłości i nadwadze czy też remedium na złe samopoczucie i depresję. Jest to jednak cenny dodatek, a osobom, które nie mają przeciwskazań do jej picia, jak najbardziej może przynieść korzyści zdrowotne.